Çinin aprel ayında ticarət profisiti martda 47,3 milyard ABŞ dolları ilə müqayisədə 51,12 milyard ABŞ dolları təşkil edib. Ancaq bir qrup iqtisadçı Çinin ixracatının azalacağını proqnozlaşdırır. Bu Şanxay da daxil olmaqla, Çinin bir çox şəhərindəki sərt karantin qaydasıyla bağlıdır. İxrac may ayında zəifləyəcək, çünki tədarük zəncirlərindəki fasilələr istehsalçıları hasilatı azaltmağa məcbur edib.

Ticarət Çin hakimiyyətinin koronavirusla mübarizədə “sıfır tolerantlıq” siyasətinə həssasdır. Çin Kommunist Partiyasının siyasi bürosunun mayın 5-də keçirilən iclasında virusun yüklər vasitəsilə Çinə yayılması riskinin idarə olunmasının vacibliyi vurğulanıb. Bu onu göstərir ki, idxalın yoxlanılması çox güman ki, sərtləşəcək, bu, idxalı daha da yavaşlada və ixraca da təsir edə bilər.

Pekinin ümumi daxili məhsulunun (ÜDM) “təxminən 5,5 faiz” artım hədəfi getdikcə daha çox sual altındadır, çünki mart ayından bəri qüvvədə olan sərt qapanmalar pərakəndə satış, istehsal qabiliyyəti və logistikaya zərbə vurub.

Rusiya-Ukrayna müharibəsi qlobal əmtəə qiymətlərini artıraraq, dəmir filizi, neft, soya və bir çox digər məhsulların alıcılarını maliyyə xərclərini artırmağa məcbur edib, eyni zamanda Pekinin Vaşinqton və Brüssellə davam edən gərginliyi fonunda ticarət proqnozları dəyişib. Bundan başqa bir qrup xarici investor ABŞ Federal Ehtiyat Sisteminin faizi artıracağını gözləyərək, bunun yuanın məzənnəsinə və valyuta bazarına təzyiq göstərəcəyini proqnozlaşdırırlar. Nəticədə Çinin səhm və istiqrazlarına maraq azalacaq. Çində 2022-ci ildə gözlənilən iqtisadi artımın əvvəlki 4,8 faizdən 4 faizə endiriləcəyi gözlənilir.

Buna baxmayaraq, ABŞ-ın Ukrayna müharibəsi ilə bağlı əlaqələri kəsmək çağırışlarına məhəl qoymayan Çinin Rusiyadan idxalı yeni rekord həddə çatıb. Çinin Rusiyadan aylıq idxalı apreldə rekord həddə çataraq 8,89 milyard ABŞ dolları təşkil edib ki, bu da bir il əvvəllə müqayisədə 56,6 faiz və mart ayı ilə müqayisədə 13,3 faiz çoxdur. Bununla belə, Rusiyaya ixrac mart ayında illik 7,7 faiz azaldıqdan sonra bir il əvvəllə müqayisədə 25,9 faiz azalaraq 3,8 milyard ABŞ dollarına düşüb.

SSRİ dağıldıqdan sonra Çinlə Rusiya 1990-cı illərin əvvəllərində əvvəlcə sərhədin tamamını müəyyənləşdirdilər, 2000-ci illərin əvvəllərindən başlayaraq isə iki ölkə arasında hərbi-texniki əməkdaşlığın bünövrəsi qoyuldu. Bunun sayəsində Rusiya Çinin “imtiyazlı tərəfdaşına” çevrildi. Ancaq Rusiyanın Ukraynada başlatdığı işğalçı müharibə Çinin Rusiya ilə strateji tərəfdaşlığını Pekinin əsas xarici siyasət və təhlükəsizlik probleminə çevirib.

Elxan Şahinoğlu-“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzinin sədri