Newscenter.az.8.07.2021. Vətən müharibəsi... Hələ müharibənin ən qızğın anlarında belə “bu, İkinci Qarabağ Müharibəsidir”, – deyənlərin sayı az deyildi və hər gün artırdı. Cəbhədə qazandığımız qələbə, Vətənə qovuşmaq hissinin verdiyi zövq bu “deyinmə”ləri nisbətən azaltdı, lakin tamamilə yox etmədi. Bizim tərəflərin bilmirəm, yaxşıdır, yoxsa pis, belə bir deyimi var – sənin azarın nədir? İndi gəlin elə azarımızdan başlayaq. Yəni Cənubi Azərbaycan adı qoyduğumuz yaradan, Dərbənd adı qoyduğumuz qaladan, Borçalıdan, Marnauldan, xal qalmayan İrəvandan başlayaq. Bütün bunların hamısının daşı olmaq istəyən Azərbaycan insanı deyirdi ki, bu, İkinci Qarabağ Müharibəsidir. Haqqı da vardı, lakin bu davaya Vətən müharibəsi deyənlər də haqqsız sayılmaz. Döyüşlər bizi namus, qeyrətimizin ar edib gizlənmək istədiyi Xocalıya, haqqında hətta 1 il öncə olanları sevərək dastana çevirdiyimiz Şuşaya, viranlığı ilə belə əzamətini saxlayan Ağdama, qara günə qalan Fizuliyə, Zəngilana, taqətimiz olarsa, Zəngəzura aparırdı. İndi Vətən Zəngəzurdan başlayır.
Taqətimiz var – Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın iqtisadi rayonlarının yenidən təşkil olunması haqqında Fərman imzaladı. Fərmanda diqqət çəkən iki məqam var – qarşısından təyini götürülən Qarabağ iqtisadi rayonu və Şərqi ilə Qərbinə “vuracam” deyilən, tarixin 1920-ci illəri kimi qaranlıq, dünyanın ən böyük geosiyasi proseslərinin yer aldığı səhifələrində itib-batmış Zəngəzur. İqtisadi rayonlarımızdan biri də Şərqi Zəngəzur adlandırıldı. Kəlbəcər, Laçın, Cəbrayıl, Qubadlı və Zəngilan rayonları bu iqtisadi areala daxil edildi. Şimal deyəndə CƏNUBU necə xatırlayırıqsa, bundan sonra da Şərqi Zəngəzurun Qərbini də unutmayacağıq.
Beləcə, Azərbaycan Şuşa Bəyannaməsindən az sonra gələcək üçün iqtisadi, siyasi və hərbi hədəfini elan etdi. Özü də Rusiya prezidentinin Moskvada Nikol Payinyanla görüşdüyü əsnada, Kremldən yayılacaq təxribat dolu informasiyalar Azərbaycanda bu dəfə tirajlana bilmədi. İlham Əliyev bu fərmanla qəti şəkildə bildirdi ki, Qarabağa Azərbaycan ərazisi olmaqdan başqa heç bir status verilməyəcək. İkincisi isə müharibədən sonra ermənilərin qorxulu yuxusuna çevrilən Zəngəzur oldu – Prezident bununla da regional iqtisadi və siyasi həmlələrində nə qədər qərarlı olduğunu nümayiş etdirdi.
Türkiyəli qardaşlarımızın yaxşı bir sözü var – “Səni sevə-sevə Beşiktaşlı yapacam”. İndi Azərbaycanın siyasi və iqtisadi həmləsinin arxasında hərbi qüdrəti dayanır. Bu qüdrət sevə-sevə olmasa da, başqa mümkün yollarla erməniləri ağılandıracaq.
Fərmanın başqa siyasi yükü də mövcuddur. Yaxşı xatırlayıram, 44 günlük müharibə dövründə İran tərəfindən Azərbaycana qarşı arzuolunmaz addımlar atıldı. İranı bu addımları atmağa məcbur edən Cənubi Azərbaycan adlı kabus idi. Güclənən, illərdir ki, imerialist Rusiya və İranın hücumlarından minbir bəla ilə sıyrılmağı bacaran Azərbaycanın növbəti hədəfini bəlirləyə bilməyən Tehran sərhəddə 30 minlik ordu da yerləşdirdi. Bunun ardının necə olacağı, hansı istiqamətdə inkişaf edəcəyi bütün siyasi mərkəzlər, güc birləşmələri üçün maraqlı idi. Azərbaycanın xarici siyasət prioriteti nə olacaq? Çinin və Böyük Britaniyanın Qafqazdakı artan mövcudluğunu, Rusiyaya rəğmən Türkiyənin regionda möhkəmlənməsini nəzərə alaraq bütün əqrəblər Cənubi Azərbaycanı göstərirdi. Hətta Rəcəb Tayib Ərdoğanın Zəfər yürüşündə hərbi birləşmələrə “Arazı ayırdılar”la başlayan bayatı oxuması da bu fikirləri gücləndirdi.
İqtisadi rayonlarla bağlı fərman bu fikirləri də alt-üst etdi. Azərbaycanın yaxın gələcək üçün hədəfi Cənubi Azərbaycan deyil, Qarabağ və Zəngəzurdu. Daha doğrusu Zəngəzurdur. Düzdür, Qarabağda hələ də problemlər mövcuddur, lakin Azərbaycan hazırda bu problemləri daxili məsələ hesab edir.
Rusiya rəsmi Bakının bu mövqeyinə göz yummaq məcburiyyətindədir. Çünki Avrasiya İttifaqı və Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının gələcəyi bütövlüklə olmasa da, Qafqazda, ələxüsus Azərbaycanda körüklənir. Moskva bu siyasi gedişi ilə Azərbaycanı və lotereya bileti uduşlu çıxsa, Türkiyəni heç olmasa, Avrasiya İttifaqında görmək istəyir. Bu istək təbiidir, başqalarının da istəyi var – məsələn, biz də Zəngəzuru istəyirik, qismət olsun, alaq, Avrasiyadakı macəralara sonra baxarıq!
Nicat Abdullayev
