Çin müdafiə qabiliyyətini bir qədər də artırmağı düşünür. Bu məqsədlə öılkənin hərbi elitasında da dəyişikliklər edilir.
Newscenter.az-ın xəbərinə görə, Çinin hərbui gedişləri barədə danışan politoloq Pərviz Əliyev deyib ki, aylar öncə Çində müdafiə postuna namizədlər kimi bir çox generalların adı çəkilsədə (mən özəlliklə baş qərargah rəisi Liu Cjenlini daha çox o postda görürdüm) Si Cinpin bütün ehtimalları alt-üst edərək, namizədlər arasında adı çəkilməyən, hətta Mərkəzi Hərbi Komissiyanın üzvü belə olmayan Admiral Dun Çzyunu Müdafiə Naziri postuna gətirdi. Bunun səbəbi əcaba Si"nin admirala olan güvənimi, sədaqətimi oldu..?
Politoloq deyir ki, bu mənada bir bağlılıq olması təəccüb doğurmaz lakin, dərindən təhlik etdikdə məsələnin daha çox stratejik və geosiyasi səbəbləri üzə çıxır:
"Burada Çinin yeni dövr üçün dənizlərə, limanlara, bir sözlə bütün daşıma logistika yollarına nəzarəti və gücünü artırmaq hədəfi dururdu. Ən başlıcası isə yaxın gələcəkdə baş verəcək dəniz savaşlarına hazırlıq idi. Çünki ABŞ vs Çin arasında uzun illər davam edəcək geosiyasi mübarizənin mərkəzi dənizlər olacaq........
Özəlliklə Cənubi Çin dənizinin əhəmiyyəti onun yaxın sərhədlərindən kənara çıxır, daha geniş geosiyasi dalğalanmalara təsir edir və arzuların, maneələrin və perspektivlərin çoxşaxəli şəbəkəsini təcəssüm etdirir. Strateji döyüş meydanı kimi xidmət edərək, hər biri özünəməxsus yanaşmalar və məqsədlər tətbiq edən ABŞ və Çin də daxil olmaqla aparıcı güclərin hesablanmış hərəkətlərini çəkir. Geosiyasi rəqabətin qızışması, ittifaqların yenidən qurulması, dəniz texnologiyasındakı yeniliklər və qlobal iqtisadiyyatda dəyişikliklər regionun taleyini formalaşdıracaq kritik komponentlərdir. Cənubi Çin dənizinin dinamikası öz-özünə bağlı deyil, əksinə, beynəlxalq güc və hökmranlıqdakı daha geniş dalğalanmalarla iç-içədir".
Pərviz Əliyev deyir ki, bununla belə, Cənubi Çin dənizi mübahisə ocağı olmaqla məhdudlaşmır, o, eyni dərəcədə qarşılıqlı əməkdaşlıq və kollektiv rifah perspektivlərini təcəssüm etdirir:
"Uzun müddət davam edən ərazi fikir ayrılıqları, ekoloji narahatlıqlar və piratçılıq problemlər yaradır, lakin regional səylər, əməkdaşlıq inkişaf təşəbbüsləri və birgə təhlükəsizlik sazişləri transformasiya potensialına malikdir. Cənubi Çin dənizini fitnə emblemindən regional inteqrasiya və əməkdaşlıq simvoluna çevirmək qabiliyyəti əldə edilə bilən bir baxışdır. Nəticə olaraq, Cənubi Çin dənizi maraqların kaleydoskopunu və nüanslı mənzərəni əks etdirən regional və beynəlxalq geosiyasətdə mühüm yolayrıcını tutur. Onun gələcək trayektoriyası çevikdir, yerli və qlobal aktyorların seçimləri, strategiyaları və iştirakı ilə formalaşır. Mövcud relyefi dərk etmək, əməkdaşlıq və kollektiv zəfər imkanlarını dərk etmək müasir geosiyasətin çoxşaxəli mənzərəsində naviqasiya üçün çox vacibdir".
Anar Əliyev
