Oktyabrın 2-si Özbəkistanla Azərbaycan arasında diplomatik münasibətlərin qurulduğu gündür.
Newscenter.az uze.uz portalına istinadən bildirir ki, Özbəkistanla Azərbaycan arasında münasibətlərin tarixi-mədəni kökləri var, bu iki xalqı təkcə ortaq türk irsi deyil, həm də oxşar adət-ənənə, dil və dinə malik olan birləşdirir.
Məlum olduğu kimi, 1995-ci il oktyabrın 2-də Özbəkistan Respublikası ilə Azərbaycan Respublikası arasında diplomatik münasibətlərin qurulması haqqında Protokol imzalanıb. 1996-cı ildən Daşkənddə Azərbaycanın səfirliyi fəaliyyət göstərir. Özbəkistanın Bakıdakı səfirliyi 1998-ci ildən fəaliyyət göstərir.
Qeyd etmək lazımdır ki, mədəni-mənəvi dəyərlərə əsaslanan əlaqələr xalqlarımız arasında dostluq, qarşılıqlı hörmət və qardaşlıq hissləri ilə möhkəmlənir. Bunda iki dövlətin liderləri - Şavkat Mirziyoyev və İlham Əliyevin şəxsi iştirakı həlledici əhəmiyyət kəsb edir. Məhz bu səylər sayəsində iki ölkə arasında münasibətlər strateji əməkdaşlıq və müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəlmişdir. Bu, siyasətdən tutmuş iqtisadiyyata, sosial, humanitar, təhsil və mədəniyyət sahələrinə qədər uzanır.
Son illər iki ölkə arasında ənənəvi əməkdaşlıq sahələri ilə yanaşı, enerji, nəqliyyat, sənaye, kənd təsərrüfatı və yüksək texnologiyalar kimi strateji sahələr yaranıb və inkişaf etməkdədir. O cümlədən, qarşılıqlı ticarətin həcmi 253 milyon dollara çatıb, birgə müəssisələrin sayı isə 5 dəfə artıb. Hazırda Özbəkistanda Azərbaycan kapitallı 240-dan çox şirkət fəaliyyət göstərir. Öz növbəsində Azərbaycan bazarında fəaliyyət göstərən Özbəkistan şirkətlərinin sayı 70-ə çatıb.
Birgə hökumətlərarası komissiya yaradılıb, tekstil, kimya və logistika sektorlarında birgə layihələr həyata keçirilir. Azərbaycanın işgüzar dairələri Nəvai və Cizzəx rayonlarına investisiya yatırmağa böyük maraq göstəriblər. Bundan əlavə, iki ölkə nəqliyyat-logistika dəhlizləri istiqamətində də əməli fəaliyyətə başlayıb.
Tərəflər ixrac üçün sabit və siyasi cəhətdən müstəqil alternativ marşrut hesab edilən Orta Dəhlizə, Transxəzər marşrutuna xüsusi diqqət yetirirlər. Bu il iyulun əvvəlində Bakıda, Zaqulba iqamətgahında keçirilən Ali Dövlətlərarası Şuranın ikinci iclasının Özbəkistan-Azərbaycan münasibətlərində yeni mərhələ açdığını söyləmək olar. Özbəkistan prezidentinin Azərbaycana dövlət səfəri qarşılıqlı etimad və strateji dəstək rəmzi kimi mühüm əhəmiyyət kəsb etmişdir.
Maraqlıdır ki, bu səfər və Şura iclası iki ölkə arasında diplomatik münasibətlərin qurulmasının 30-cu ildönümündə keçirilib. Bu hadisə təkcə simvolik deyil, həm də dərin praktik əhəmiyyətə malikdir. Bu mənada Daşkəndlə Bakı arasında siyasi, iqtisadi, humanitar və nəqliyyat əlaqələri görünməmiş səviyyəyə qədər genişlənib. Prezidentin sözləri ilə desək, “Tarixdə heç vaxt münasibətlərimiz indiki kimi yüksək səviyyəyə çatmayıb”.
Başqa bir şey: Azərbaycanın iqtisadi uğurları Özbəkistanla enerji, nəqliyyat, kənd təsərrüfatı və ticarət sahələrində qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığın genişləndirilməsi üçün möhkəm zəmin yaradır. Bu əlaqələrin daha da dərinləşdirilməsi iki ölkənin iqtisadiyyatlarının vahid məkan çərçivəsində inteqrasiyası üçün yeni imkanlar açır.
Məsələn, son 3 ildə üç regionlararası forum keçirilib. Səmərqənd - Gəncə, Xivə - Şuşa, Buxara - Lənkəran, Kokand - Şəki, Namanqan - Mingəçaur, Gülüstan - Füzuli, Tərmiz - Biləsuvar şəhərləri arasında möhkəm əlaqələr qurulmuşdur. İki ölkənin 40-dan çox ali təhsil müəssisəsi arasında əməkdaşlıq proqramları həyata keçirilir. Bu rəqəmlər Azərbaycanla münasibətlərin Özbəkistanın xarici siyasətində prioritet olduğunun əməli sübutudur.
