ADA Universitetində "Cənubi Qafqaza yeni baxış: münaqişədən sonra inkişaf və əməkdaşlıq" mövzusunda keçirilmiş beynəlxalq konfransda Cənab Prezident İlham Əliyev giriş nitqi ilə çıxış etdi və 23 ölkədən gəlmiş nümayəndənin suallarını ətraflı şəkildə cavablandırdı. Ölkə başçısı, Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərindəki son vəziyyət, 30 illik işğal dövründə ermənilərin törətdikləri vəhşiliklər, müharibədən sonra yaranmış reallıqlar, sülh müqaviləsinin bağlanmasına maneçilik törədən amillər, azad olunmuş ərazilərin minalardan təmizlənməsi, həyata keçirilən infrastruktur layihələri, tikinti-bərpa işləri, məcburi köçkünlərin öz yurdlarına qaytarılması istiqamətində görülən tədbirlər barədə konfrans içtirakçılarını məlumatlandırdı və gələcək fəaliyyət istiqamətlərinin, daxili siyasətdə həyata keçirilməsi nəzərdə tutulan islahatların anonsunu verdi.
Cənab prezident konfransın tarixi əhəmiyyətini qeyd edərək bildirdi ki, qloballaşan dünyada inteqrasiya meyillərinə üstünlük verən Azərbaycanın siyasəti mehriban qonşuluğa, iqtisadi inkişafa və bəşəri dəyərlərə hörmət üzərində qurulmuşdur. Çox mürəkkəb proseslərin cərəyan etdiyi indiki zamanda həm regionda, həm də dünyada öz yerini müəyyənləşdirmək bu gün prioritet məsələlərindən biridir.
Bu gün regionda başqa reallıqlar hakimdir. Torpaqlarını azad edən Azərbaycan Ermənistanın işğal siyasətinə son qoyub. Bu reallıqlar həm də ondan ibarətdir ki, dünya reallıqları qəbul edərək ermənilərin Azərbaycan torpaqlarına dair iddialarını yaxına buraxmır. Azərbaycanla Ermənistan arasında münasibətlərin normallaşdırılması ilə bağlı gündəliyi isə Prezident İlham Əliyev müəyyən edir.
Azərbaycan tərəfinin sülh müqaviləsinin imzalanması üçün təklif etiyi 5 prinsipə Ermənistan hökuməti pozitiv yanaşaraq bu təklifləri qəbul edib. Bu prinsiplər Ermənistanla imzalanacaq sülh müqaviləsinin əsasını təşkil edəcək. Eyni zamanda, Ermənistan bu prinsiplərə əsaslanaraq Azərbaycanla delimitasiya prosesinin başlanması üçün birgə işçi qrupunun yaradılmasına razılıq verib. Əgər sülh müqaviləsi imzalanarsa və həmin təməl prinsiplər həyata keçərsə, onda Qafqazda sülh uzunmüddətli və dayanıqlı olacaq. Azərbaycan tərəfinin təkil etdiyi sülh gündəliyi Cənubi Qafqazda dayanıqlı sülhü təmin etməklə bərabər, regionun inkişafı üçün də töhfə olacaqdır. Qarabağda yaşayan ermənilər vahid Azərbaycan dövlətində özlərini daha təhlükəsiz və rahat hiss edə bilərlər. Bunun üçün ermənilər, ilk növbədə, separatizm meyillərinə son qoymalı, reallıqları anlamalıdırlar.
Azərbaycanın hazırda Qarabağda və Şərqi Zəngəzurda hıəyata keçirdiyi enerji layihələri mühüm əhəmiyyət daşıyır. Bu ərazidə istifadəyə verilmiş elektrik stansiyaları regionun elektrik təminatını qarşılayacaqdır.
Azərbaycanın yaratdığı yeni reallıqlarda, regionda münasibətlərin normallaşdırılması prosesində diqqəti çəkən başqa bir məqam vasitəçiliklə bağlı missiyanın dəyişməsi, yeni formatın yaranmasıdır. Artıq bu missiyanı Avropa İttifaqı üzərinə götürüb və ötən ilin dekabrından başlanan "Brüssel prosesi"nin gedişatı onun nəticəyönümlü olmasına hesablanıb. Göründüyü kimi, bu prosesdə ikili standartlara, beynəlxalq hüququn tapdalanmasına yer yoxdur. Eyni zamanda yeni format göstərir ki, Azərbaycanın yaratdığı reallıqlar Minsk qrupunu tarixin arxivinə göndərib.
Müstəqilliyin gücləndirilməsi - Azərbaycanın dövlət siyasətinin ideoloji təməlidir. Azərbaycan dövləti və hakimiyyəti işğal dövründə həm Qarabağı geri qaytarmaq həm də dövlət müstəqilliyinin gücləndirilməsi və onun dönməz xarakter alması, habelə heç kəsdən, nə siyasi, nə iqtisadi, nə də enerji cəhətdən asılı olmamağı üzərində çalışıb və buna nail olub. Məhz Qarabağın geri qaytarılması və işğala son qoyulması müstəqilliyin bariz nümunəsidir.
Bu gün biz bütün qonşu dövlətlərlə mehriban sülh şəraitində yaşamaq, iqtisadi potensialımızı gücləndirmək, Cənubi Qafqazda dayanıqlı sülhün bərqərar olmasında maraqlıyıq. Cənab Prezident konfransda sualları cavablandırarkən bildirdi ki, "Həm Türkiyə, həm də Rusiya müharibədən sonra regionda yeni konfiqurasiyanın iştirakçılarıdır. Vəziyyətə nəzarət edən Türkiyə-Rusiya Monitorinq Mərkəzi Ağdamda yerləşir. Belə bir format tarixdə ilk dəfə mümkün olmuşdur. Bundan əlavə Türkiyə-Rusiya münasibətləri də nəzərə alınmalıdır. Bu gün Prezident Ərdoğan Ukraynada atəşkəsin əldə olunmasında vasitəçilik edir. Bütün bunlar regional təhlükəsizlik və sabitliyə xidmət edir. Ölkəmizin bütün qonşularla yaxşı münasibətləri var - təkcə Rusiya və Türkiyə ilə deyil, Gürcüstan və İranla da".
30 il ərzində ancaq Ermənistanın başını sığallamaqla məşğul olan Minsk Qrupu tarixin arxivinə gömüldüyündən Azərbaycan Avropa İttifaqını ədalətli vasitəçi kimi hesab edir və onun səylərini alqışlayır. İndi Avropa İttifaqı ilə ticarət, enerji, nəqliyyat, humanitar və demokratik inkişaf məsələləri istiqamətində böyük işlərin həyata keçirilməsi reallaşmaq üzrədir.
Təəssüf hissi ilə qeyd etmək lazımdır ki, hələ də Avropada ikili standartlar qalmaqdadır. İşğal olunmuş ərazilərdə 67 məsciddən 65-nin ermənilər tərəfindən dağıdılmasına heç bir məhəl qoymayan, bunu siyasi yanaşma hesab edən UNESCO erməni abidələrinin dağılacağı əndişəsini yaşayır. Halbuki onlar hələ də etiraf edə bilmirlər ki, Azərbaycan tolerant ölkə olmaqla yanaşı, tarixə və tarixi abidələrə qayğı və sayğı ilə yanaşır. Kimin necə qəbul etməsindən asılı olmayaraq, Azərbaycan öz strateji hədəflərinə doğru inamla addımlayacaq, Zəngəzur dəhlisi də açılacaq. Bu dəhliz təkcə bizim deyil, ermənilərin də xeyrinə olacaq, onlar da Azərbaycanın enerji resurslarından bu və ya digər formada faydalanacaqlar. Sərhədlər də yaxın vaxtlarda müəyyən ediləcək.
Tarix şəxsiyyətləri yetişdirdiyi kimi, şəxsiyyət də tarixin gedişini dəyişdirir. Bu mənada cənab Prezident İlham Əliyevin uzaqgörən və praqmatik siyasəti bu müddəanı bir az da gücləndirmiş, nəinki erməniləri, hətta dünya güclərini belə reallıqla barışmağa məcbur etmişdir. Artıq Azərbaycan müzəffər bir xalq kimi öz yeni tarixini- inkişaf və tərəqqi tarixini yaradır. XXI əsrin birinci rübü bu böyük hadisə ilə tarixə qovuşacaqdır. Cənab Prezident İlham Əliyevin liderliyi ilə şərəfli tarixini yaşayan Azərbaycan islahatlar və stabil inkişaf modeli ilə öz dövlətçiliyini daha da möhkəmləndirəcək və yaxın zamanlarda Cənubi Qafqazda sülhün təminatçısı olacaqdır.
Kəmaləddin Qafarov-Milli Məclisin deputatı
