Antalyanın İbradı səmtində 1000 metr yüksəklikdə Tavr dağında yerləşən Ormana tarix boyu strateji əhəmiyyətə malik olub. Bu gözəl kənd günümüzdə öz təbii və mədəni gözəlliklərini ziyarətçilərə təqdim edir. Pisidiya bölgəsindəki bu qədim Roma şəhəri Erymna xarabalıqları yaxınlığında, Ormananın Hellenistik dövrə aid edilən bir yaşayış məntəqəsi olduğuna və Səlcuqluların Konya-Antalya İpək Yolu üzərində yerləşdiyinə inanılır.
Newscenter-az xəbər verir ki, tarixi və mədəniyyəti təbiətlə birləşdirən, yeddi yüz illik tarixin izlərini özündə daşıyan bu gözəl kənd, bənzəri olmayan və toxunulmamış bir məkandır. Şəhərin məşhur “düymə evləri” heç bir məhlul istifadə olunmadan, yalnız daş və sidr ağacı karkasından tikilib və bu gün mədəni irsin tərkib hissəsi kimi mühafizə altındadır. Anadolunun bu bölgəsinə xas olan bu xüsusi memarlıq texnikası bölgədə asanlıqla əldə edilə bilən materiallar sayəsində mümkün olmuşdur. Bu evlərin taxta “düymələri” divarların tarazlığını təmin edir, yükünü azaldır və zəlzələ zamanı elastikliyi təmin edir. Rayon sakinləri əkinçilik və heyvandarlıqla dolandıqları üçün bu iki mərtəbəli “düymə evlərin” birinci mərtəbəsi tövlə, samanlıq və ya zirzəmi kimi nəzərdə tutulmuşdur, ikinci mərtəbə isə yaşayış sahəsidir. Evlərdə usta sənətkarlığının əlamətləri olan xarakterik taxta oyma və bəzəklər var. 300-dən çox düyməli evləri və təbii gözəllikləri ilə Tavr dağlarının ətəyindəki gizli cənnət - Ormana sizi möhtəşəm səyahətə dəvət edir.
Səlcuqluların Konya-Antalya İpək yolu üzərində yerləşən və 13-cü əsrə aid Tol Inn, Tavr dağları boyunca uzanan Eynif Polje boyu səyahət edərkən fasilə məntəqəsi kimi istifadə olunur və onun xarabalıqları sizi ətrafdan zövq almağa dəvət edir. Möhtəşəm uca dağlarla əhatə olunmuş çiçəklənən canlı təbiəti və sıx bitki örtüyü ilə məşhur olan Eynif düzü flora və faunası ilə vizual ziyafət və unudulmaz təcrübə təqdim edir. Şam və skipidarlarda səyahətinizi dələ, dovşan, keçi və Tavr-yılkı atlarından azad gəzən çöl atları müşayiət edir. Təxminən 100 il əvvəl Osmanlı İmperatorluğunun dağılmasından sonra bir çox əsgər evinə qayıtdığına görə bu atları azad etdilər və nəticədə bu gün çoxlu sürülərdə 1000-ə yaxın at bu təbii, toxunulmaz və inkişaf edən mühitdə yaşayır.
Möhtəşəm stalaktitləri (əhəngli mineral törəmə) və stalaqmitləri (sırsıra formasında olan əhəngli mineral maddə) ilə Türkiyənin ən böyük yeraltı gölü olan Altınbeşik Mağarası isə başqa bir təbiət möcüzəsidir. Mağarada mövcud olan böyük miqdarda oksigen sərin hava axını ilə birlikdə bütün bədən hüceyrələrinə nüfuz edir və müasir tibbin ozon terapiyası ilə eyni təsirə malikdir. Altınbeşik mağarasını əhatə edən Altınbeşik Milli Parkında tülkü, canavar, qaban və çöl keçisi kimi müxtəlif vəhşi heyvanlar, həmçinin endemiklər də daxil olmaqla 605 fərqli bitki növü yaşayır.
Ətraf sizə unudulmaz təcrübələr təqdim edir: Üzümdərə kəndi yaxınlığında truite tutmaq üçün balıq ovuna getmək, morelləri kəşf edib toplamaq və yabanı otlar dərmək, İbradının məşhur üzüm və bəkməzlərini dadmaq və sentyabrın ilk həftəsində keçirilən 50 illik ənənəvi üzüm festivallarında iştirak etmək olar. Çayın yaxınlığındakı İbradı Arapastı Kestanesi - 1100 yaşlı nəhəng şabalıd ağacını ziyarət etməyi unutmayın. Ormana həm də Tavr dağlarının ətəyində yaşayan və təbii qidalanan keçiləri ilə məşhur olduğu üçün səhər yeməyi süfrəsində kərpic sobasında bişmiş köntöy çörək ilə birlikdə keçi pendirinə və keçi südünə rast gələ bilərsiniz. Sakinlər günümüzdə ipək parçadan ənənəvi mantilya, çarpayı və toz örtüyü istehsal edirlər. Siz kənd camaatı ilə söhbət edə, bu qiymətli sənətkarlıq haqqında məlumat ala və yadigar olaraq özünüzlə apara bilərsiniz.
Ormana kəndi Aralıq dənizinin klassik istisindən uzaq və təbiətin ortasında dinc bir tətil vəd edir. Siz enerjinizi artıran sidr ağaclarından və Eynif düzündə əsən küləkdən həzz ala bilərsiniz . Ağac emalının mükəmməl nümunələrini görmək və Aralıq dənizinin dağlıq bölgəsində yaşayan insanların orijinal həyatını yaşamaq üçün düyməli evlərdən birində qonaqlaya bilərsiniz.
Ormanada olduğunuz zaman mavi və yaşıl çalarları təklif edən müxtəlif mənzərələrə heyran olmaq üçün müşahidə terraslarına qalxa bilərsiniz. Yerli əhali ilə tanış olun və bələdçinizdən əsrlik Düymə evlərinin hekayələrini danışmasını istəyin. Kıraathanedə (Qiraətxana) - kənd meydanındakı qəhvəxanada kəndlilərin müzakirələrinə qulaq asın. Üzüm bağlarını ziyarət edin və yerli keçi pendiri və üzümün inanılmaz birləşməsini kəşf edin. Vadinin hər yerindən quşların nəğməsinə qulaq asaraq sülh və sakitliyin dadını çıxarın .
R.Mehdiyeva