Özbəkistanda əhalinin siyahıyaalınması keçiriləcək.
Newscenter.az Özbəkistan Milli Xəbər Agentliyinə istinadən xəbər verir ki, Prezident Şavkat Mirziyoyev sentyabrın 11-də əhalinin və kənd təsərrüfatı siyahıyaalmalarının səmərəli təşkili ilə bağlı təkliflərin təqdimatına baxıb.
Bildirilib ki, ölkənin inkişaf perspektivlərini müəyyən edərkən əhalinin demoqrafik və sosial-iqtisadi xüsusiyyətlərini, onların həyat və rifah səviyyəsini, kənd təsərrüfatının vəziyyətini müəyyən etmək çox vacibdir. Bu baxımdan siyahıyaalma təcili əhəmiyyət kəsb edir.
Özbəkistanda sonuncu dəfə 1989-cu ildə ümumxalq siyahıyaalınması keçirilib. Son illər bu istiqamətdə bir sıra işlər həyata keçirilib. O cümlədən, əhalinin ən azı 10 ildə bir dəfə, kənd təsərrüfatının isə 5 ildə bir dəfədən az olmayaraq uçota alınmasını nəzərdə tutan “Əhalinin siyahıyaalınması haqqında” qanun qəbul edilib.
Buna görə də 2021-ci ildə pilot əhalinin, 2022-ci ildə isə kənd təsərrüfatının siyahıyaalınması aparılıb. Lakin əhalinin tam siyahıyaalınması üçün zəruri amillərin və beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsi, habelə müvafiq tədbirlərin işlənib hazırlanması müəyyən vaxt tələb etdiyindən bu tədbir təxirə salınıb.
Təqdimatda beynəlxalq təcrübə əsasında və Dünya Bankı, UNFPA və FAO-nun iştirakı ilə hazırlanmış əhalinin və kənd təsərrüfatının siyahıyaalınmasının eyni vaxtda aparılmasına dair təklifə baxılıb.
Buna əsasən, Özbəkistanda əhalinin siyahıyaalınması 2026-cı il yanvarın 15-dən fevralın 28-dək aparılacaq. Siyahıyaalmanın ilk 17 günündə onlayn, növbəti ayda isə “yeddi məhəllə”nin iştirakı ilə qapı-qapı aparılması planlaşdırılır.
Bu üsul xərcləri əhəmiyyətli dərəcədə azaldacaq və 1,3 trilyon sum qənaət edəcəkdir. Bundan əlavə, qeydiyyat prosesi sadə və şəffaf şəkildə təşkil olunacaq. Sualların sayı əvvəlcədən nəzərdə tutulan 328-dən 71-ə endirilib.
Siyahıyaalma nəticəsində Avropa Statistika Konfransının 2020-ci il üçün tövsiyələri əsasında 38 milyon nəfərin əhalinin tərkibi və miqrasiyası, ailə vəziyyəti, fəaliyyət növü, gəlir mənbələri barədə vahid məlumat bazası formalaşdırılacaq.
Ölkəmizdə kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqlardan istifadə vəziyyəti, mal-qaranın və ev quşlarının sayı müəyyən ediləcək. Bu, illik 25,6 trilyon manat, o cümlədən kənd təsərrüfatına ayrılan 2,2 trilyon manat büdcə vəsaitinin, sektorda göstərilən xidmətlərin həcminin, ərzaq təhlükəsizliyinin səmərəliliyini təmin etmək üçün zəruri məlumatlar toplusunu yaradacaqdır.
Siyahıyaalma prosesinin səmərəli həyata keçirilməsi üçün “yeddi məhəllə” xüsusi təlim proqramı əsasında təlim keçəcək və həvəsləndiriləcək. Bunun üçün Dünya Bankının dəstəyi ilə həyata keçirilən statistik sistemin gücləndirilməsi layihəsindən vəsait ayrılacaq.
Bundan başqa, KİV və sosial şəbəkələr vasitəsilə geniş təbliğat işlərinə başlanılacaq. Vətəndaşların maarifləndirilməsi üçün xüsusi təqdimatlar və videoçarxlar nümayiş etdiriləcək.
Bütövlükdə bu tədbirlərin əhalinin və kənd təsərrüfatının real göstəricilərinin dəqiq müəyyənləşdirilməsi, dövlət proqramlarının məqsədyönlü və səmərəli icrası üçün böyük əhəmiyyəti olacaqdır.
Dövlət başçısı təqdim olunan təklifləri bəyənib, əhalinin və kənd təsərrüfatının uçotu tədbirlərinin sistemli və keyfiyyətli həyata keçirilməsi ilə bağlı məsul şəxslərə tapşırıqlar verib.
Süleyman
