Dostluq və qardaşlıq hissləri süni şəkildə yaradılmır – onlar zamanın sınaqlarından keçərək, tarixdə öz möhkəm yerini tutur. Azərbaycan və yəhudi xalqları arasında olan münasibətlər məhz belə bir təməlin üzərində qurulub. Bu, təkcə mehriban qonşuluq deyil, eyni zamanda, əsl etimada, qarşılıqlı hörmətə və bir-birinə arxa durmağa əsaslanan bir dostluq tarixidir.
Əsrlər Boyu Sarsılmaz Dostluq
Tarix boyu yəhudi xalqı dünyanın bir çox yerində çətinliklərlə üzləşib, lakin Azərbaycan həmişə onlara açıq qapılar və təhlükəsiz bir vətən təqdim edib. Qədim dövrlərdən bəri bu torpaqlarda yaşayan yəhudi icması Azərbaycan cəmiyyətinin ayrılmaz bir hissəsinə çevrilib. Quba rayonundakı Qırmızı Qəsəbə bu dostluğun canlı abidəsidir – dünyanın ən qədim və ən böyük yəhudi yaşayış məntəqələrindən biri kimi Azərbaycan multikulturalizminin və dözümlülüyünün simvoludur.
Azərbaycanlılar və yəhudilər təkcə bir-birinin yanında deyil, bir-birinin uğuruna sevinərək, çətin günlərdə isə çiyin-çiyinə dayanaraq birgə addımlayıblar. 1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yarandıqda, yəhudi icması bu tarixi hadisəni dəstəklədi və dövlət quruculuğunda iştirak etdi. Həmçinin, İkinci Dünya Müharibəsində Azərbaycan xalqı yəhudilərə yardım əli uzadaraq, onları nasist təhlükəsindən qorudu.
Azərbaycan-İsrail Münasibətləri: Strateji Tərəfdaşlıq və Ortak Dəyərlər
Bu gün Azərbaycan və İsrail arasındakı münasibətlər qlobal səviyyədə nadir və nümunəvi əməkdaşlıqlardan biridir. Bu əlaqələr təkcə diplomatik protokollar deyil, xalqlarımızın ortaq maraqlarına və strateji tərəfdaşlığına əsaslanır.
İsrail Azərbaycanın ən etibarlı tərəfdaşlarından biridir. Azərbaycan isə İsrailin enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynayır, eyni zamanda, İsrailin kənd təsərrüfatı, tibb, müdafiə sənayesi və yüksək texnologiyalar sahəsindəki təcrübəsindən faydalanır. Qarşılıqlı əməkdaşlıq nəticəsində Azərbaycan kənd təsərrüfatı və su təchizatı sahəsində İsrailin qabaqcıl texnologiyalarını tətbiq edir, hərbi sənaye sahəsində güclü tərəfdaşlıq qurur.
Lakin bu münasibətlər təkcə dövlətlərarası əməkdaşlıqla məhdudlaşmır. Yəhudi icmasının Azərbaycan üçün olan sevgisi və azərbaycanlıların İsrail xalqına olan hörməti bu dostluğun əsas sütunlarındandır.
Xalqlarımızın Ortaq Gələcəyi
Azərbaycan və yəhudi xalqları arasında bu qardaşlıq və dostluq daha da güclənməli, gələcək nəsillərə ötürülməlidir. Hər iki xalq tarix boyu ağır sınaqlardan keçib, lakin heç vaxt öz iradəsini itirməyib. Bu, xalqlarımızın gücünün və iradəsinin sübutudur.
Bizim münasibətlərimiz təkcə iqtisadi və hərbi əməkdaşlıqla məhdudlaşmamalıdır – elmi, mədəni və təhsil sahələrində yeni layihələrin yaradılması, turizm əlaqələrinin inkişaf etdirilməsi və texnoloji innovasiyaların birgə tətbiqi bizim dostluğumuzu daha da möhkəmləndirəcək.
Azərbaycan və yəhudi xalqları təkcə tarixdə deyil, gələcəkdə də birlikdə olacaqlar. Çünki bu dostluq təkcə maraqlara əsaslanmır – o, qan yaddaşı, əxlaqi dəyərlər və ortaq tarixi irs üzərində qurulub.
Birlikdə biz daha güclüyük! Bu dostluq əbədidir!
Azər Yadigaroğlu
