Türkiyə geniş şam və sidr meşələri, incə qumlu çimərlikləri, büllur kimi təmiz firuzəyi dənizləri və mədəni və tarixi irsi ilə seçilir və bununla yanaşı Milli Davamlı Turizm Proqramının əlavə edilməsi ilə o, davamlı tətil üçün dünyanın ən vacib istiqamətlərindən birinə çevrilib. Ekoloji və mədəni sərvətləri özündə əks etdirən Türkiyə davamlılıq prinsiplərinə ciddi şəkildə riayət edən yaşayış yerləri və çoxsaylı eko-turizm imkanları təklif etməklə fərqlənir. 30 sentyabr tarixli məlumata əsasən, Türkiyədə əsasən Antalya, İstanbul və Muğla vilayətlərində davamlılıq çərçivəsində 6156 təsdiq edilmiş (sertifikasiya edilmiş) obyekt var. Davamlılıq sertifikatlı obyektlərin sayı sürətlə artdıqca, Türkiyə turizmində ekoloji cəhətdən dizayn edilmiş strukturlar və davamlı təcrübələrdən istifadə etməklə karbon izlərini azaltmaq üçün ümumi səylər də artır. Newscenter.az xəbər verir ki, bu ölkə miqyasında həyata keçirilən təşəbbüs yerli mədəniyyətləri və iqtisadiyyatı dəstəkləyir, eyni zamanda qonaqlara mənalı və yaddaqalan bir istirahət təqdim edir.
Türkiyə dünyada GSTC ilə Protokol imzalayan ilk ölkə oldu.
Keçən il turizm sektorunda davamlı transformasiyaya nail olmaq üçün Türkiyə səyahət və turizm üçün qlobal standartları müəyyən edən və idarə edən Qlobal Davamlı Turizm Şurası (GSTC) ilə milli proqram hazırlamaq üçün əməkdaşlıq müqaviləsi imzaladı. Bundan əlavə, Türkiyə dünyada hökumət səviyyəsində bu müqaviləni imzalayan ilk ölkədir. Turizm sənayesini yenidən qurmaq üçün üçillik planına uyğun olaraq, Türkiyə Milli Davamlı Turizm Proqramı da hazırlayıb. Proqram vasitəsilə Türkiyə dayanıqlılıq prinsiplərini destinasiyaları, tur operatorlarını və yerləşdirmə obyektlərini əhatə edən bütün turizm siyasətlərinə daxil edəcək. Davamlı Turizm Proqramının əsas məqsədi obyektlərin qlobal səviyyədə qəbul edilmiş 42 meyardan ibarət Davamlı Turizm Sertifikatı almasını təmin etməkdir. Bu proses zamanı, seçilmiş obyektlər hər il təkrarlanan sertifikatlaşdırma üçün qiymətləndirmədən keçir. Effektiv davamlılıq planlaması vasitəsilə yoxlama-sertifikasiya həmçinin obyektlərə davamlılıq səylərini davamlı olaraq təkmilləşdirməyə imkan verir. Türkiyənin Milli Davamlı Turizm Proqramına əsasən, 2030-cu ilə qədər bütün obyektlərin “Davamlı Turizm Sertifikatı” olmalıdır.
Məsuliyyətli Qonaqpərvərlik
Türkiyənin Milli Davamlı Turizm Proqramı mədəni irsi, biomüxtəlifliyi, ekosistemləri və təbii gözəllikləri qoruyarkən yerli əhali üçün sosial və iqtisadi faydaları da maksimuma çatdırmağı hədəfləyir. Bundan əlavə, proqramın məqsədi çirklənməni azaltmaq və resurslara qənaət etmək, turizmin hər aspektdə ekoloji cəhətdən təmiz olmasını təmin etməkdir. Proqram vasitəsilə davamlılıq sertifikatı qazanan yerləşdirmə obyektləri qonaqlara dünya səviyyəli davamlı yaşayış təcrübəsi təqdim edir, eyni zamanda ətraf mühitin qorunmasına kömək edir. Ekoloji cəhətdən təmiz təcrübələr vasitəsilə ziyarətçilərinin sayını artıran obyektlər yerli icmaya da fayda verir; bu cür prosedurların ədalətli, məsuliyyətli, əhatəli və həssas şəkildə həyata keçirilməsi əhalinin və icmaların unikal dəyərlərinin və mədəniyyətinin qorunub saxlanmasına dəstək və töhfə verir.
Türkiyədə yerləşdirmə obyektlərinin qiymətləndirilməsi dörd əsas kateqoriya üzrə aparılır: “Dayanıqlı İdarəetmə”, “Mədəni təsirlər”, “Sosial-iqtisadi təsirlər” və “Ətraf mühitə təsirlər”. Obyektin davamlılıq sertifikatını əldə etmək yolunda ilk addımı effektiv davamlı idarəetmə nümayiş etdirməkdir. Sertifikasiya üçün davamlılıq siyasətlərinin və fəaliyyət planlarının işlənib hazırlanması, dəqiq irəliləyişlərin yaradılması və müntəzəm hesabatlar vasitəsilə performansın maraqlı tərəflərə çatdırılması daxil olmaqla, çoxsaylı sonrakı addımlar tələb olunur. Bundan əlavə, davamlılıqla bağlı təlimlərin təşkili üçün də məkanlar tələb olunur. Eyni zamanda, yaşayış obyektləri onların mədəni və sosial-iqtisadi təsirləri ilə bağlı qiymətləndirilir. Yerləşdirmə obyektlərinin mədəni irsi qorumaq, qonaqlara yerli mədəniyyətlə qarşılıqlı əlaqədə olmaq, regional iqtisadiyyatı dəstəkləmək və yerli məşğulluğu, yerli satınalmanı təşviq etmək və yerli sahibkarları dəstəkləmək kimi təcrübələr vasitəsilə tərəqqiyə töhfə verməsi gözlənilir. Bu tədbirlər obyektlərin ekoloji faydalarını maksimum dərəcədə artırmaq və mənfi təsirləri minimuma endirmək məqsədi daşıyır. Hər bir obyektin yerli ticarət təchizatçılarına üstünlük verilməsi, su və enerji istehlakının minimuma endirilməsi, bərk məişət tullantılarının idarə edilməsi, təkrar emalı, biomüxtəlifliyin və landşaftın mühafizəsi tədbirlərinin həyata keçirilməsi kimi bir sıra tələblərə cavab verməsi gözlənilir.
R.Mehdiyeva